تحقیق هرمنوتیک

هرمنوتیک چیست :

هرمنوتیک (Hermanutic) به علم تأویل یا تفسیر متون معنا شده است. بین روش هرمنوتیکی و روش تفسیری عالمان دینی، تفاوت‏هایی اساسی وجود دارد. از مهم‏ترین تفاوت‏ها این است که تلاش عمده مفسران متون دینی آن است که مقصود شارع را از نصوص صادره به دست آورند؛ ولی روش هرمنوتیکی، متن را گسسته از گوینده، نویسنده یا نازل کننده آن مورد بررسی قرار میدهد و به مقصود گوینده کاری ندارد؛ بلکه برای آنمعنایی عصری در نظر میگیرد. به تعبیر دیگر بر اساس تأویل هرمنوتیکی الفاظ و جملات در هر عصر معنای خاصی مییابند و این تاریخ است که به متن معنا میدهد. برای آگاهی بیشتر ر.ک: تحول فهم دین، احمد واعظی. اصطلاح هرمنوتیک در اصل از واژه یونانی Hermeneuinگرفته شده که فعل است و به معنای «تفسیر کردن» به کار میرود. اما برخی آن رامأخوذ از نام «هرمس»(Hermes) خدای یونانی و پیام‏آور خدایان میدانند که هم آورنده پیام بودو هم تفسیر کننده آن. بدین‏سان هرمنوتیک نیز، عملی هرمسی است و مفسر، کاری هرمسی میکند و میکوشد تا به کشف معنای سخن و تفسیر پیام بپردازد. اما در اصطلاح، از هرمنوتیک تعریف‏های مختلفی ارائه شده است که در این مختصر، مجالی برای طرح آنها وجود ندارد؛ ولی تعریف اصطلاحی رایج آن است که هرمنوتیک «نظریّه یا فلسفه تفسیر معنی» و نوعی روش پژوهشی است که ویژه علوم انسانی و علوم اجتماعی میباشد. مطابق این تعریف، بحث اصلی هرمنوتیک عبارت است از این که جریان «فهمیدن» چگونه صورت میگیرد؟ معنی چگونه از عالم شخصی به عالم شخص دیگر منتقل میشود و به دنبال این‏گونه پرسش‏هاست که مباحثی درباره معرفت عینی، نسبیت معرفت یا فهم، زبانمندی فهم، تاریخ مندی زبان و فهم، تجربه زیست یا جهان‏زیست، فهم قبلی، امتزاج افق‏ها، پیش‏ساخت معنایی و نقش پیش‏فرض‏ها در فهم، بهتر فهمیدن و فهم کامل، تکامل و رشد معرفت، نقادی متن، نیت مؤلف و ده‏ها مسأله دیگر در این علم مورد طرح و بررسی قرار میگیرد. ناگفته نماند که نظریه‏های هرمنوتیکی متفاوتی وجود دارند مثل هرمنوتیک زبانشناختی، هستیشناختی، معرفت‏شناختی، تاریخ‏گرایانه، دینی، فلسفی، جامعه‏شناختی، روان‏شناختی و… که نباید از وجود تمایز و تفاوت آنها غفلت کرد. علاوه بر آن که باید دانست به دلیل آن که هرمنوتیک با نشانه‏ها، پیام و متن سر و کار دارد، به قلمرو الهیات، فلسفه، هنر، زیباییشناسی، نقد ادبی، نقادی متون، شناخت و تفسیر کتابهای مقدس دینی، روش‏شناسی علوم و معرفت‏شناسی نیز گسترش مییابد.(1) «گادامر» فیلسوف معاصر آلمانی که از شاگردان خصوصی «مارتین هایدگر» و تحت تأثیر اندیشه‏های اوست، بنیانگذار مکتب جدید هرمنوتیک و مطالبش محور تمام مباحث هرمنوتیکی تلقی میشود، اطلاع از دیدگاه‏های وی و نقد آن‏ها میتواند تا اندازه‏ای شما را به این موضوع و مبانی آن آشنا سازد.